Przebieg operacji

Postępowanie po wydobyciu dziecka

Podczas samego wydobywania dziecka pacjentka może czuć ucisk i gniecenie – w tym czasie podejmowane są czynności, mające na celu pomoc dziecku w urodzeniu się.

Gdy dziecko się urodzi następuje przecięcie pępowiny, jeśli sytuacja na to pozwala odpępnienie jest odwlekane w czasie. Jednak ze względu na rodzaj porodu – o momencie odpępnienia decyduje operator i neonatolog.

Po przecięciu pępowiny, jeśli była podpisana umowa z Bankiem Krwi Pępowinowej – dokonywane jest pobranie.

Następnie podawana jest oksytocyna mająca na celu wspomaganie macicy w obkurczaniu się po porodzie. Ze względu na bezpieczeństwo matki jest to niezbędna procedura podczas cięcia cesarskiego. Pozwala to na zmniejszenie ryzyka krwotoku okołoporodowego.

Podawane jest standardowo 5 jednostek międzynarodowych oksytocyny dożylnie. W wybranych przypadkach bardzo wysokiego ryzyka krwotoku przy cięciu cesarskim podawany jest silniejszy lek naskurczowy Karbetocyna (Pabal).

Zarówno po podaniu oksytocyny jak i karbetocyny mogą wystąpić nieprzyjemne doznania jak uczucie ciężkości w klatce piersiowej, uczucie duszności, zatkanego nosa, może wystąpić ból głowy, nudności, wymioty, uczucie kołatania serca czy uczucie gorąca. Objawy te powinny ustąpić do około godziny od podania leku.

Po urodzeniu dziecka, następuje etap zszywania i zamykania kolejnych warstw w jamie brzusznej. Jeśli wykupiony został środek przeciwzrostowy, zostaje on podany do jamy brzusznej.

Po zszyciu skóry zakładany jest opatrunek, zdejmowane jest obłożenie operacyjne. Odpinane jest monitorowanie (saturacja, ciśnienie, monitorowanie pracy serca) i pacjentka jest przekładana na łóżko, w którym spędzi najbliższe kilka godzin – do czasu ustąpienia znieczulenia.

U pacjentek otyłych z BMI > 30 i innymi czynnikami ryzyka nieprawidłowego gojenia rany jak np. cukrzyca operator może zaproponować założenie profilaktycznie opatrunku próżniowego na ranę w celu zmniejszenia ryzyka nieprawidłowego gojenia się rany pooperacyjnej.

Noworodek po porodzie

Po przecięciu pępowiny noworodek jest badany i oceniany przez neonatologa. Wykonywane są procedury, na które pacjentka wyraziła zgodę.

Noworodek jest oceniany w skali Apgar, jest mierzony i ważony. Po wykonaniu niezbędnych procedur noworodek oznaczany jest opaskami z danymi identyfikującymi (pacjentka w trakcie operacji potwierdza dane napisane na opaskach) oraz odpowiednio zabezpieczony pokazywany jest mamie i pozostaje z pacjentką na sali operacyjnej.Jeśli będzie potrzeba noworodek przekazywany jest do sali pooperacyjnej, gdzie oczekuje na zakończenie cięcia, możliwość przytulenia się do mamy i kontaktu skóra do skóry.

Po porodzie zdarzają się sytuacje, kiedy noworodek wymaga wzmożonej obserwacji i decyzją neonatologa przekazywany jest do oddziału neonatologicznego. Zwykle, jeśli po okresie obserwacji jest wszystko w porządku (około 2 godziny) noworodek wraca do mamy.

Opieka pooperacyjna (sala POOP)

Pacjentka po cięciu cesarskim przekazywana jest z sali operacyjnej do sali pooperacyjnej, gdzie spędzi najbliższe kilka godzin. Najkrótszy czas pobytu w sali POOP jest przewidziany na 4 godziny, jednak z racji stanu pacjentki lub obłożenia miejsc szpitalnych czas ten może się wydłużyć lub skrócić.

W sali POOP znajdują się 4 stanowiska obserwacyjne – sprawia to, że jedna położna ma pod opieką tylko 4 pacjentki i tym pacjentkom może poświęcić całą swoją uwagę.

Po przekazaniu pacjentki do POOP położna ponownie podpina pacjentkę do monitorowania podstawowych funkcji życiowych (monitorowanie pracy serca, saturacja i ciśnienie), zabezpiecza komfort termiczny, przyjmuje pacjentkę w dokumentacji i pomaga w opiece nad dzieckiem. Opieka ta może być utrudniona dla mamy z powodu braku czucia i ruchomości dolnej części ciała.

Położna w sali POOP:

• Kontroluje stan pacjentki – monitoruje, odnotowuje i informuje lekarza o niepokojących objawach.
• Kontroluje natężenie bólu i podaje leki przeciwbólowe.
• Bada i kontroluje obkurczanie się macicy oraz krwawienie połogowe – jest to nieprzyjemne badanie, polegające na znalezieniu dna macicy i uciśnięciu brzucha – położna odpowiednio reaguje na stan położniczy.
• Obserwuje ranę, zmienia opatrunek, jeśli jest to konieczne.
• Pomaga w opiece nad dzieckiem przebywającym z matką.

W zależności od decyzji pacjentki o sposobie karmienia noworodka, położna pomaga przystawić dziecko do piersi lub przygotowuje i podaje mieszankę - tylko i wyłącznie na wyraźną prośbę matki lub zlecenie lekarskie.

Jeśli wystąpią problemy z przystawieniem dziecka do piersi zawiadamia doradcę laktacyjnego, który ocenia problem i podejmuje adekwatne działania.

Zawsze, jeśli jest to możliwe, po przekazaniu pacjentki do sali POOP położna zapewnia noworodkowi i matce kontakt skóra do skóry. Pionizacja następuje 8 godzin od cięcia cesarskiego. Przyjmowanie napojów i posiłków możliwe jest po pionizacji i powrocie perystaltyki. Pierwszym posiłkiem po cięciu jest kleik.

Podczas przebywania w Bloku Operacyjnym, Sali POOP – pacjentki znajdują się pod opieką wykwalifikowanego personelu medycznego. Zawsze mogą prosić pracujący w BOP personel o pomoc i wyjaśnienie nurtujących kwestii dotyczących swojego zdrowia i opieki nad noworodkiem.

c.d.n.

mgr Katarzyna Jackowiak, pielęgniarka